In Game Of Thrones spelen macht, verraad, jaloezie en wraak een dodelijk spel rondom de troonoverdracht, vaak vergelijkbaar met een overdracht van een familiebedrijf. ‘Ja maar,’ hoor ik u zeggen, ‘GOT is een HBO-serie gemaakt voor een jong publiek dat belust is op moord en doodslag overgoten met een pikante saus van sex en lust. In de praktijk gaat een troonopvolging heel anders.’ Helaas, ook bij de wisseling van de macht binnen familiebedrijven is vaak veel zo niet alles geoorloofd. Ik verwijs daarbij graag naar Adidas en Puma en meer recentelijk Dr. Oetker; succesvolle familiebedrijven die door onderlinge ruzies uit elkaar zijn gescheurd. In de strijd om de troon spelen emoties een dodelijk spel met de betrokkenen al zeker wanneer er meer generaties in het bedrijf komen en daarmee de leiding en de overdracht complexer wordt.
De vraag: ‘Wie heeft het recht om als opvolger plaats te nemen op de troon?’, is binnen familiebedrijven vaak een onderwerp dat de familie liever ontwijkt of waar men om heen draait omdat het te emotioneel beladen is. Ze durven zich de vingers er niet aan te branden, bang dat dit ten koste gaat van de onderlinge relatie en daarmee de continuïteit van het bedrijf. Dan maar liever de kop in het zand steken in plaats van het onderwerp bij de kladden te pakken.
Een overdracht kan vanuit drie invalshoeken benaderd worden: de positie in de familie, financieel eigendom en geschiktheid op basis van kennis en kunde. Zelfs als hierover in het verleden afspraken zijn gemaakt kan het verlangen naar de macht een wreed spel spelen. De les die we hier uit kunnen trekken is: maak de opvolging op tijd bespreekbaar voor iedereen, ook voor hen die geen directe relatie hebben met het bedrijf maar wel onderdeel zijn van de familie waardoor de binding tussen familie en bedrijf in tact blijft en de familie met één tong spreekt. Want zonder familie kan een familiebedrijf niet overleven naar de volgende generatie.
Wil je hier meer over weten, neem contact met me op.
Kees van den Hombergh
Auteur van het boek ‘Controverse in het familiebedrijf’
Adviseur voor MKB en familiebedrijven.
